هیأت وزیران در جلسه مورخ 23/12/1383بنا به پیشنهاد شماره 7331 /س مورخ 10/5/1383 سازمان ملی جوانان و به استناد ماده (112) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران - مصوب 1383- تصویب نمود:
نظر به اهمیت و جایگاه جوانان در توسعه، پیشرفت و تعالی کشور و ضرورت ساماندهی امور آنان موارد زیر به عنوان راهبردها و راهکارها و چگونگی تحقق اجرای سیاست یکپارچه و هماهنگ برنامه ساماندهی امور جوانان (سند پیوست) تعیین می شود:
1 - انجام مطالعات ملی در حوزه سیاست ها و ساختارهای مرتبط با جوانان.
2 - شناسایی نیازهای دختران و پسران جوان با همکاری کلیه دستگاه های اجرایی از طریق:
الف - جمع آوری مستمر اطلاعات.
ب - تدوین و تعیین شاخص ها با ملاحظات جنسیتی.
پ - انجام مطالعات و تحقیقات مستمر و ادواری به منظور به روز کردن اطلاعات درباره نیازهای جوانان و اولویت گذاری آنها.
3 - اصلاح نگرش ها و باورها نسبت به نیازهای دختران و پسران جوان از طریق اجرای برنامه های آموزشی، اطلاع رسانی و آگاهی سازی در سطوح مختلف اجتماعی به ویژه مدیران رده بالای مرتبط با امور جوانان.
4- بررسی و مطالعه ساختار و مأموریت دستگاه های دولتی مرتبط با امور جوانان به منظور
الف - بهینه سازی وظایف آنان در قبال جوانان.
ب - افزایش مشارکت آنان برای بهبود وضعیت جوانان.
پ - اصلاح شرح وظایف دستگاه های مسؤول با هدف حذف موازی کاری در حوزه جوانان و تقسیم کار ملی.
- سازمان ملی جوانان موظف است ظرف سه ماه با همکاری سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و دستگاه های اجرایی مرتبط با امور جوانان، پیشنهادهای لازم را درخصوص تقسیم کار ملی برای ساماندهی امور جوانان تهیه و به شورای عالی اداری ارسال نماید.
5- ایجاد زمینه به منظور مشارکت حداکثری سازمان های غیر دولتی در ساماندهی امور جوانان از طریق:
الف - شناسایی موانع فعالیت و مشارکت سازمان های غیر دولتی در امور جوانان و تلاش برای رفع آنها.
ب - کمک به تسهیل فرایند تأسیس سازمان های غیر دولتی مرتبط با امور جوانان.
6- برنامه ریزی به منظور تعامل سازنده و فعال بین سازمان های دولتی و غیر دولتی از طریق:
الف - شناسایی موانع همکاری سازمان های دولتی و غیر دولتی مرتبط با امور جوانان و تلاش برای رفع آنها.
ب - شناسایی وظایف غیر حاکمیتی قابل واگذاری امور جوانان به سازمان های غیر دولتی و پیگیری تحقق آنها.
پ - زمینه سازی برای عضویت نمایندگان سازمان های غیر دولتی مرتبط با امور جوانان در مجامع و شورا های سازمان های دولتی.
7 - اجرای کلیه بندهای فوق الذکر به عهده سازمان ملی جوانان خواهد بود.
8 - پیش بینی تمهیدات لازم ساختاری، اعتباری و برنامه ای توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور در لوایح بودجه سالانه به منظور امکان اجرایی نمودن سیاست ها و تصمیمات اتخاذ شده.
9 - به منظور اجرای برنامه ساماندهی امور جوانان «ستاد ملی ساماندهی امور جوانان» زیر نظر رئیس سازمان ملی جوانان و با عضویت نمایندگان تام الاختیار وزارتخانه ها و دستگاه های زیر تشکیل خواهد شد:
الف - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
ب - وزارت آموزش و پرورش
پ - وزارت کشور
ت - وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
ث - وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
ج - وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
چ - سازمان تربیت بدنی
ح - سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
د - بنیاد شهید و امور ایثارگران
ذ - مرکز امور مشارکت زنان
ر - جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
ز - نیروی مقاومت بسیج
ژ - یک نفر از مدیران سازمان های غیر دولتی جوانان به انتخاب مجمع ملی جوانان
س - پنج نفر از اساتید صاحب نظر دانشگاه ها به پیشنهاد رییس سازمان ملی جوانان
- جلسات ستاد با حضور دو سوم اعضا رسمیت یافته و تصمیمات آن با اکثریت آرای اعضای حاضر معتبر است.
- رییس ستاد در موارد مقتضی می تواند از نمایندگان سایر وزارتخانه ها یا دستگاه های
ذی ربط جهت حضور در جلسات ستاد دعوت نماید.
ش (الحاقی 29ˏ04ˏ1384)- کمیته امداد امام خمینی
ص (الحاقی 29ˏ04ˏ1384)- سازمان حفاظت محیط زیست
ض- نماینده قوه قضاییه
ط-جهاد دانشگاهی
ظ -وزارت کار و امور اجتماعی
ع-سازمان بهزیستی کشور
غ - حوزه مشاوران جوان رییس جمهور
محمد رضا عارف – معاون اول رییس جمهور
بسمه تعالی
برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان
این سند به منظور فراهم ساختن زمینههای لازم جهت رشد، اعتلاء، ارتقا و توانمندسازی جوانان و پاسخگویی به نیازهای اساسی آنان مبتنی بر سند چشمانداز 20 ساله تدوین گردیده است. تحقق این امر مستلزم سیاستگذاری، برنامهریزی تقسیم کار ملی، تجهیز و تخصیص منابع و مدیریت مؤثر فرابخشی در امور جوانان میباشد.
جوانان مهمترین منابع انسانی یک جامعه محسوب میگردند و باید حقوق و خواستههای مشروع آنها را مطابق مواد مصرح در قانون اساسی طبیعی و به حق تلقی نمود. با توجه به سهم غالب جمعیت 33 درصدی جوانان (15 تا 29 ساله) و حفظ این روند در سال های آینده و نظر به نقش مؤثر آنها در توسعه، پیشرفت و تعالی کشور، «ضرورت توجه به برنامهریزی و ساماندهی امور مربوط به نیازهای آنان»، از اهمیت ویژه برخوردار است. لذا در اجرای اصول مندرج در فصل سوم قانون اساسی (حقوق ملت)، ماده 157 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، آییننامه اجرایی آن مصوب 2/9/1379 هیأت وزیران و در چارچوب مصوبه مورخ11/8/1382 هیأت وزیران در خصوص سطوح سیاستگذاری و برنامهریزی امور جوانان، برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان کشور تدوین شده است.
برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان «به منزله سند راهبردی نظام توسعه ملی امور جوانان است که بستر مناسب برای تنظیم و اجرای سیاست یکپارچه و هماهنگ را از طریق برنامهریزی منسجم در حوزههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، شغلی، علمی، تفریحی و تحصیلی جوانان در سطوح ملی و منطقهای؛ محقق میسازد».
سند حاضر، با اعتقاد به اینکه «پاسخگویی به نیازهای واقعی جوانان در گرو بهسازی فرایند دوره تحول و رشد از کودکی تا نوجوانی» و بعد از آن است، چگونگی مشارکت هماهنگ و همه جانبه دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی را در «تقسیم کار ملی» به منظور ساماندهی، مدیریت و برنامهریزی امور جوانان فراهم مینماید.
با توجه به مطالعات انجام گرفته توسط سازمان ملی جوانان در زمینه تدوین برنامههای ملی جوانان، دکترین امور جوانی، گزارش ملی جوانان و مطالعات نظری در حوزههای جامعهشناختی، روانشناختی، و حقوقی جوانان و با توجه پشتوانههای اعتقادی و خواستگاههای دینی در امور تربیتی جوانان رویکرد حاکم بر نظام جامع، رویکرد ارتقایی (Promotional Approach) میباشد.
رهیافت ارتقایی یا پرورشی به جوانان بر این باور است که ارتقای کیفیت منابع انسانی در هر کشوری، ارتباط عمیقی با نوع نگاه به جوانان دارد. در رهیافت ارتقایی پرورش مستمر وجوه مثبت شخصیت و سبک و کیفیت زندگی جوانان پیگیری میشود و در نتیجه برای اقدامات و فعالیتها، نهایتی متصور نیست. هدف فعالیتهای ارتقایی قادرسازی و توانمندسازی (Empowerment) جوان و بسترسازی برای رشد و تعالی همه جانبه جوانان است. پذیرش رهیافت ارتقایی به گونهی بنیادی و اساسی برای جوانان مستلزم درک بهتر چالشهای موجود است. پذیرش رهیافت ارتقایی در تدوین برنامههای ملی جوانان و تأکید بر پرورش وجوه مثبت آنان، نوعی سرمایهگذاری است که توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار را موجب خواهد شد و منافع ویژهای را برای کل جامعه پدید خواهد آورد. این دیدگاه را میتوان مترادف دیدگاه توسعهای، تحولی و تکاملی (Development) دانست.
رویکرد ارتقایی، از یک سو رویکردی است چند وجهی، مبتنی بر شناخت عمیق از نیازهای اجتماعی و آرمانها و اهداف متعالی انسان و از سوی دیگر کوششی است در جهت کاهش محدودیتهای فردی و مصونسازی درونی و خود کنترلی (خوداتکایی) در ابعاد و وجوه مختلف که در فرایند یک برنامهریزی توسعهای به آن نیاز میباشد. زوایا و وجوه این رویکرد در نمودار زیر مشخص شده است:
(فعالیتهای چند وجهی مدل ارتقایی)
1- ارزیابی وضع موجود
بررسیهای به عمل آمده از وضع موجود امور جوانان دو کشور نشان دهنده وجود چالشهای عمده در حوزه اساس نگرشها، ساختارها و عملکردها به شرح زیر میباشد:
1-1- ابهام در جایگاه امور جوانان، نگرشها در نظام برنامهریزی ملی و نامشخص بودن شاخصهای قابل اتکاء در این زمینه
2-1- عدم تحرک و پویایی لازم در امر سیاستگذاری، برنامهریزی و اجرا در امور جوانان در سطوح ملی و منطقهای (نگرشها)
3-1- ناهماهنگی بین قوانین و مقررات جاری کشور با انتظارات و نیازهای جوانان (ساختارها).
4-1- ناهماهنگی بین سازمانها و دستگاههای مشابه و موازی در ارائه خدمات به جوانان ناشی از نارسایی در تقسم کار ملی.
5-1- ناهمخوانی سیاستها، برنامهها و فعالیتهای جاری دستگاهها با انتظارات و نیازهای جوانان کشور (عملکردها).
6-1- فقدان ساز و کار و مناسب برای تبعیت سازمانهای اجرایی از سیاستهای اعلام شده نهادهای مسؤول در امور جوانان (ساختارها).
7-1- عدم تعادل بین منابع و اعتبارات موجود و منابع مورد نیاز برای پاسخ به نیازهای جوانان و مدیریت سلیقهای منابع به دلیل وجود دستگاههای همعرض و فعالیتهای موازی (ساختارها).
8-1- ناسازگاری و تعارض بین رویکردهای سنتی و نگرشهای علمی، روزآمد و مدرن در امور جوانان (نگرشها).
9-1- روند رو به افزایش تفاوت بین نسلی در حوزه ارزشهای دینی فرهنگی و اجتماعی و اختلال در تعامل و تفاهم نسلها (ساختارها).
برای رویارویی با این چالشها و در جهت ارتقاء و توانمندسازی جوانان، ساماندهی امور آنان ضرورتی است که موجب خواهد شد پتانسیلهای عظیم این گروه سنی پیش از آنکه زمینهساز یک تهدید واقعی شود به یک فرصت ملی تبدیل گردد.
2- بر همین اساس اهداف برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان عبارت خواهد بود از:
1-2- هدف کلی
ارتقاء، اعتلا و توانمندسازی نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و تواناییهای آنان در توسعه کشور
2-2- اهداف اختصاصی
اول: تدوین سیاستها و راهبردهای ملی، در زمینه امور جوانان و نیازهای آنان؛
دوم: شناخت روزآمد نیازهای جوانان و ارتقای سطح آگاهیها و اصلاح نگرشها و باورها نسبت به امور جوانان
سوم: تعیین جایگاه، نقش و مأموریتهای اساسی دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان و تقسیم کار ملی به منظور هماهنگی و ساماندهی فعالیتهای بخشی و فرابخشی در این زمینه؛
چهارم: تعیین نقش و وظایف سازمانهای غیر دولتی در امور جوانان؛
پنجم: همگرایی، هماهنگی و سامانیابی فعالیتهای سازمانهای دولتی و غیر دولتی مرتبط با امور جوانان.
3- مبانی نظری:
سیاستگذاری و برنامهریزی در امور جوانان بر مفروضات و بایدهای زیر متکی است:
1-3- هویت ملی و دینی جوانان سامانه اصلی پایداری است.
مکانیزم تقویت و ماندگاری جوامع همیشه بر اساس حفظ اصول و توجه به ارزشها، دانش و فرهنگ بومی و دینی استوار بوده است. تأثیر و تأثر جوانان از امواج «یکسانسازی جهانی» بیش از دیگر گروههای سنی است. رسانههای ارتباط جمعی، نقش مؤثری در این زمینه دارند. با توجه به این نقش کانونی رسانهها در دنیای امروز، عملاً در صورتی که کنترل درونی و هویت انسجام یافته ملی و دینی وجود نداشته باشد، تسلیمپذیری بلاشرط به سادگی رخ خواهد داد.
2-3- جوانی به عنوان پیوستاری تحولی و غیر قابل تفکیک از کودکی و نوجوانی است.
در طی دوران کودکی تا نوجوانی گستره وسیعی از تحولات روی میدهد و امکانات و ظرفیتهای نوینی برای تحقق بروز مییابد که مرزها و ابعاد جوانی را مشخص میسازد. لذا لازمه داشتن جوان سالم و کارا، برنامهریزی از ابتدای کودکی و در درون خانواده، مدرسه و جامعه میباشد.
3-3- دوره جوانی دوره اصلی شکلگیری سرمایه اجتماعی است.
اگر سرمایه اجتماعی را به مثابه «مجموعه معینی از هنجارها، شبکهها و ارزشهای غیر رسمی بدانیم که اعضای جامعه در آن سهیم هستند» حضور جوانان و مشارکت هرچه بیشتر آنان در تشکلها و سازمانهایی که خود ایجاد میکنند و یا آگاهانه به آن میپیوندند، میتواند در نهایت به تعلق خاطر، هویتیابی و کاهش آسیبهای اجتماعی بیانجامد. در یک فرآیند مناسب متغیرهای سرمایه اجتماعی نظیر اعتماد و مشارکت، افزایش مییابد و در نهایت به ارتقا و بهرهوری ملی و تحقق توسعه اقتصادی اجتماعی منجر میشود.
4-3- شکوفایی جوانان در گرو توجه به خواستهها و تأمین نیازهای جسمی، روانی، اجتماعی معنوی آنان است.
سازمانها و دولتها در تمام سطوح، مسؤولیت حمایت از یک فلسفه انساننگر را به عنوان مبنای ارتقاء بنیادی جوانان به عهده دارند و در این مسیر موظفند با ارزیابی و تشخیص مستمر خواستهها و نیازهای واقعی جوانان به آنها پاسخ مساعد بدهند؛ زیرا با توجه به اقتضای سنی جوانان و تغییرات اجتماعی، نیازهای آنان به طور مستمر در حال تحول و تغییر است و در عین حال ضرورت دارد علاوه بر اولویتبندی در تحقق نیازها به تفاوت و تنوع نیازها در بین آنان نیز توجه شود.
5-3- بهرهوری و توسعه اجتماعی، مستلزم تقویت مهارتهای فردی واجتماعی جوانان است.
تأکید بر مهارتهای زندگی و پرورش شخصیت موجه برای جوانان حاصل این دستاورد و تجربه بشری است که با آموزش علم و دانش صرف نمیتوان انتظار جامعه توسعه یافته را داشت، بلکه آموزش همراه با پرورش در زمینههای تربیتی و تقویت مهارتها در ابعاد فردی و اجتماعی میتواند به تکوین شخصیت سالم و سلامت روانی جوانان بیانجامد.
6-3- مشارکت همه جانبه جوانان از الزامات اساسی تحول اجتماعی است.
مشارکت جوانان با هدف توانایی آنها برای اندیشیدن در مورد مسایل خود و برخورداری از مهارت انتقال مؤثر نظرات و تعامل مثبت با دیگر اعضاء جامعه است. مشارکت اجتماعی جوانان، نقش مهمی در تحول اجتماعی و در نتیجه فرآیندهای توانمندسازی و ظرفیتسازی دارد.
7-3- نگاه جوان و جوانی متأثر از شرایط جهانی و زمانی است.
امروزه نگاه جهانی به جوان، مستلزم افزایش تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در سطح بینالملل است. این رویکرد میتواند فرصتی جهت به کمال رسیدن استعدادهای جوانان، در عین حفظ زمینههای استقلال و هویت ملی نیز به شمار آید.
4- اصول برنامه
اصول این برنامه بر بایدها، نبایدها و اولویتهای زیر متکی است:
1-4- تقویت هویت دینی و ملی جوانان به عنوان زیرساخت برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان.
2-4- تأکید بر نیازهای اساسی با اولویت تأمین سلامت و ارتقا، پرورش، آموزش، اشتغال و سلامت ازدواج، مسکن.
3-4- با توجه به حقوق و مسؤولیتهای جوانان از حکومت، نظام و تأمین فرایند مشارکت جوان در امور مربوط به خود و جامعه.
4-4- اجتناب از هر نوع روش اقتدار؟گرایانه؟ و بهرهگیری از روشهای ؟ علمی در برخورد با جوانان با توجه به مقتضیات روانی، اجتماعی، اقتصادی دوره جوانی.
5-4- توجه به نقش و وظایف دستگاهها و نهادهای مختلف در شکلگیری و ارضای نیازها در فرایند جوانی.
6-4- توجه به لزوم برقراری فضای ایمن اجتماعی برای رشد و توسعه جوانان.
7-4- پرهیز در مداخله در حوزه خصوصی جوانان و محترم شمردن حریم خصوصی آنان.
8-4- توجه به ویژگیهای روانی جوانی و نقش آن در تنظیم روابط عاطفی، پایبندی به مجموعهای از اصول و ظرفیت تصمیمگیری و پیگیری خواستهها.
5- راهبردها و راهکارها:
1-5- تبیین و تدوین سیاستهای ملی در امور جوانان از طریق:
الف- تعیین سیاستهای ملی در امور جوانان و تصویب آن توسط بالاترین مرجع مسؤول و بازبینی ادواری آنها؛
ب- انجام اقدامات لازم به منظور الزام دستگاههای ذیربط در امور جوانان جهت رعایت سیاستهای ملی جوانان در برنامهها و فعالیتها؛
ج- اجرای برنامه مطالعات ملی ساماندهی امور جوانان در حوزه نگرشها، سیاستها و ساختارهای مرتبط با جوانان.
2-5- شناسایی روزآمد نیازهای جوانان از طریق:
الف- جمعآوری مستمر اطلاعات در امور جوانان
ب- تدوین وپایش شاخصها در امور جوانان
ج- انجام مطالعات و تحقیقات مستمر و ادواری به منظور به روز کردن اطلاعات درباره نیازهای جوانان و امور مرتبط با آنها
3 – 5 - اصلاح نگرشها و باورها نسبت به نیازهای جوانان از طریق:
الف – اجرای برنامههای آموزشی، اطلاعرسانی و آگاهسازی در زمینه امور جوانان در سطوح مختلف اجتماعی از عموم مردم تا مدیران رده بالای مرتبط با امور جوانان
4 -5- بازبینی و بازتعریف ساختار و مأموریت دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان از طریق:
الف – تعیین و تحدید وظایف و مأموریتهای دستگاههای دولتی مسؤول در امور مرتبط با جوانان؛
ب – بازبینی و اصلاح شرح وظایف دستگاههای مسؤول به منظور تقسیم کار ملی و حذف موازی کاری، فعالیتهای غیر ضرور و جایگزینی خلاءها و یا مواردی که قبلاً پیشبینی نشده؛
ج – پیشبینی تمهیدات لازم ساختاری، اعتباری و برنامهای به منظور الزام به هماهنگی سازمانهای مسؤول در امور مرتبط با جوانان با سازمان ملی جوانان در چارچوب تقسیم کار ملی؛
5 – 5- ایجاد زمینه به منظور مشارکت حداکثر سازمانهای غیردولتی و بازبینی و بازتعریف مأموریت آنها از طریق:
الف – شناسایی و ارزیابی موانع موجود جهت فعالیت سازمانهای غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تسهیل فرآیند تأسیس سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
ج – اجرای برنامههای آموزشی و توانمندسازی برای سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
د- ایجاد تسهیلات لازم به منظور تشکیل نهاد غیردولتی هماهنگ کننده سازمان های غیردولتی با امور جوانان؛
هـ – ایجاد مقدمات و تسهیلات لازم به منظور ایجاد شبکههای تخصصی سازمانهای غیردولتی؛
6 -5 - سیاستگذاری، برنامهریزی و ساماندهی به منظور تعامل سازنده و فعال بین سازمانهای دولتی و غیردولتی از طریق؛
الف – شناسایی موانع همکاری سازمانهای دولتی و غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تثبیت نقش سازمان ملی جوانان به عنوان نهاد هماهنگ کننده فعالیت دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
ج – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم به منظور واگذاری حداکثر وظایف ممکن سازمانهای دولتی به سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
د – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم به منظور حضور نمایندگان سازمانهای غیردولتی در مجامع و شوراهای سازمانهای دولتی مرتبط با امور جوانان؛
6- ساختار
کلیه اقدامات مرتبط با این سند در چارچوب مصوبه شماره 48562/ت2965 مورخ 22/9/82 هیأت وزیران بر عهده سازمان ملی جوانان خواهد بود.
تبصره 1- سازمان ملی جوانان موظف است با همکاری سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، حداکثر 3ماه پس از تصویب این سند پیشنهادات خود را در خصوص تقسیم کار ملی برای ساماندهی امور جوانان به شورای عالی اداری ارائه کند. کلیه تصمیمات سازمان پس از تصویب شورای عالی اداری برای همه دستگاهها لازمالاجراء میباشد.
تبصره 2- به منظور اجرای برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان ستاد ملی ساماندهی امور جوانان مرکب از افراد زیر تشکیل خواهد شد:
الف – رییس سازمان ملی جوانان
ب – رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رییس سازمان مذکور
ج – وزیر آموزش وپرورش یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
د – وزیر کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
هـ - وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
و – وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
ز – رییس سازمان تربیت بدنی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رییس سازمان
ح – رییس جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
ط – یک نفر مدیران سازمانهای غیردولتی جوانان به انتخاب مجمع ملی جوانان
ی – سه نفر اساتید صاحب نظر دانشگاهها به پیشنهاد رییس سازمان ملی جوانان
رییس ستاد در موارد مقتضی میتواند از سایر وزرا، معاونین وزرا و یا مدیران دستگاههای ذیربط جهت حضور در جلسات ستاد دعوت به عمل آورد.
تبصره 3 – ریاست ستاد بر عهده رییس سازمان ملی جوانان و دبیرخانه آن در سازمان ملی جوانان خواهد بود. کلیه تصمیمات سازمان ملی جوانان به منظور تحقق اهداف این سند – به جز تقسیم کار ملی – و اجرای راهکارهای پیشبینی شده پس از تصویب ستاد برای کلیه دستگاهها لازمالاجرا خواهد بود.
7- دستاوردهای اجرای برنامه:
انتظار میرود در صورت اجرای این برنامه دستاوردهای زیر محقق شود:
1 -7- هماهنگی اقدامات در امور جوانان
برنامه جامع ساماندهی امور جوانان در صدد حل مسائل و چالشهای اساسی امور جوانان از طریق تقسیم کار ملی و هماهنگی اقدامات موجود است.
2 -7- اعتلا و ارتقای جوانان
رویکرد تدوین برنامه ارتقایی است، از اینرو تنها به حذف عوامل آسیب رسان بسنده نمیکند و اعتلاء و ارتقای جوانان را مدنظر دارد که برای آن نمیتوان غایتی قایل شد.
3 -7 – سیاستگذاری واحد دستگاههای دولتی
تقسیم کار ملی و مشخص شدن سیاستهای ملی در امور جوانان، بایدها و نبایدهای دستگاههای دولتی را روشن کرده و در نتیجه اقدامات جاری به صورت هماهنگ زمینه تحقق اهداف برنامه را فراهم می سازد.
4-7- استفاده بهینه از توانایی های جوانان
افزونی جمعیت جوانان در ایران تا کنون به عنوان یک نگرانی تلقی می شد، با اجرای این برنامه و استفاده بهینه از توانایی های جوانان ، این نگرانی به یک فرصت بی نظیر برای توسعه همه جانبه کشور تبدیل خواهد شد.
5-7- گسترش مفاهمه نظری راجع به پدیده جوانی
جوانی از موضوعات قابل تأمل و مورد علاقه جامعه به ویژه صاحبان اندیشه کشور است. از نتایج اجرای برنامه جامع ساماندهی امور جوانان ، تعمیق نظر و اندیشه در سطوح مختلف و تغییر نگرش نسبت به پدیده جوانی است.
6-7- توسعه ملی
با توجه به راهبردها و راهکارهای ارائه شده در برنامه، نقش جوانان در توسعه ملی گسترش می یابد، زیرا توسعه پایدارمبتنی است بر توسعه منابع انسانی ضمن اینکه جوانان محور توسعه منابع انسانی هستند.
7-7- بسیج ظرفیت ملی
هر چند وجود سازمان و نهاد مسؤول برای سیاستگذاری و مدیریت امور جوانان امری لازم و ضروری است، اما محدودنمودن تصدی امور جوانان به یک نهاد و سازمان خطا خواهد بود ، لذا با استفاده از راهبردها و راهکارهای یاد شده می توان با تمام ظرفیت ملی در دو گروه سازمان های دولتی و غیر دولتی برای حل مسائل جوانان اقدام کرد.
8-7- برنامه ریزی با جوانان و برای جوانان
با توجه به خصوصیات دوران جوانی در هویت طلبی و کسب شخصیت اجتماعی جوانان و بروز مقاومت از سوی آنان در اعمال برنامه ها و اقدامات از طرف دیگران ،اجرای این برنامه امکان مشارکت جوانان و ایفای نقش جدی تری توسط آنان را فراهم می کند.
9-7- تقویت و توسعه نهادهای غیردولتی جوانان
مطالعات و تجارب موجود نشان می دهد برای افزایش اثر بخشی برنامه ها باید از امکانات نهادهای غیردولتی و مدنی حداکثر استفاده را به عمل آورد. اجرای این برنامه زمینه شکوفایی و رشد سازمان های غیر دولتی و مردمی فعال در امور جوانان را فراهم خواهد کرد.
10-7- تدوین برنامه عمل
این برنامه مقدمات و زمینه های لازم را برای انجام اقدامات آتی در امور جوانان فراهم خواهد آورد و سازوکارهای تحقق اهداف را مهیا خواهد ساخت.
این سند در جلسه مورخ .......... هیأت وزیران و به پیشنهاد مشترک سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان ملی جوانان مطرح و به استناد اصل 138قانون اساسی تصویب شد.
این سند به منظور فراهم ساختن زمینههای لازم جهت رشد، اعتلاء، ارتقا و توانمندسازی جوانان و پاسخگویی به نیازهای اساسی آنان مبتنی بر سند چشمانداز 20 ساله تدوین گردیده است. تحقق این امر مستلزم سیاستگذاری، برنامهریزی تقسیم کار ملی، تجهیز و تخصیص منابع و مدیریت مؤثر فرابخشی در امور جوانان میباشد.
جوانان مهمترین منابع انسانی یک جامعه محسوب میگردند و باید حقوق و خواستههای مشروع آنها را مطابق مواد مصرح در قانون اساسی طبیعی و به حق تلقی نمود. با توجه به سهم غالب جمعیت 33 درصدی جوانان (15 تا 29 ساله) و حفظ این روند در سال های آینده و نظر به نقش مؤثر آنها در توسعه، پیشرفت و تعالی کشور، «ضرورت توجه به برنامهریزی و ساماندهی امور مربوط به نیازهای آنان»، از اهمیت ویژه برخوردار است. لذا در اجرای اصول مندرج در فصل سوم قانون اساسی (حقوق ملت)، ماده 157 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، آییننامه اجرایی آن مصوب 2/9/1379 هیأت وزیران و در چارچوب مصوبه مورخ11/8/1382 هیأت وزیران در خصوص سطوح سیاستگذاری و برنامهریزی امور جوانان، برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان کشور تدوین شده است.
برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان «به منزله سند راهبردی نظام توسعه ملی امور جوانان است که بستر مناسب برای تنظیم و اجرای سیاست یکپارچه و هماهنگ را از طریق برنامهریزی منسجم در حوزههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، شغلی، علمی، تفریحی و تحصیلی جوانان در سطوح ملی و منطقهای؛ محقق میسازد».
سند حاضر، با اعتقاد به اینکه «پاسخگویی به نیازهای واقعی جوانان در گرو بهسازی فرایند دوره تحول و رشد از کودکی تا نوجوانی» و بعد از آن است، چگونگی مشارکت هماهنگ و همه جانبه دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی را در «تقسیم کار ملی» به منظور ساماندهی، مدیریت و برنامهریزی امور جوانان فراهم مینماید.
با توجه به مطالعات انجام گرفته توسط سازمان ملی جوانان در زمینه تدوین برنامههای ملی جوانان، دکترین امور جوانی، گزارش ملی جوانان و مطالعات نظری در حوزههای جامعهشناختی، روانشناختی، و حقوقی جوانان و با توجه پشتوانههای اعتقادی و خواستگاههای دینی در امور تربیتی جوانان رویکرد حاکم بر نظام جامع، رویکرد ارتقایی (Promotional Approach) میباشد.
رهیافت ارتقایی یا پرورشی به جوانان بر این باور است که ارتقای کیفیت منابع انسانی در هر کشوری، ارتباط عمیقی با نوع نگاه به جوانان دارد. در رهیافت ارتقایی پرورش مستمر وجوه مثبت شخصیت و سبک و کیفیت زندگی جوانان پیگیری میشود و در نتیجه برای اقدامات و فعالیتها، نهایتی متصور نیست. هدف فعالیتهای ارتقایی قادرسازی و توانمندسازی (Empowerment) جوان و بسترسازی برای رشد و تعالی همه جانبه جوانان است. پذیرش رهیافت ارتقایی به گونهی بنیادی و اساسی برای جوانان مستلزم درک بهتر چالشهای موجود است. پذیرش رهیافت ارتقایی در تدوین برنامههای ملی جوانان و تأکید بر پرورش وجوه مثبت آنان، نوعی سرمایهگذاری است که توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار را موجب خواهد شد و منافع ویژهای را برای کل جامعه پدید خواهد آورد. این دیدگاه را میتوان مترادف دیدگاه توسعهای، تحولی و تکاملی (Development) دانست.
رویکرد ارتقایی، از یک سو رویکردی است چند وجهی، مبتنی بر شناخت عمیق از نیازهای اجتماعی و آرمانها و اهداف متعالی انسان و از سوی دیگر کوششی است در جهت کاهش محدودیتهای فردی و مصونسازی درونی و خود کنترلی (خوداتکایی) در ابعاد و وجوه مختلف که در فرایند یک برنامهریزی توسعهای به آن نیاز میباشد. زوایا و وجوه این رویکرد در نمودار زیر مشخص شده است:
(فعالیتهای چند وجهی مدل ارتقایی)
1- ارزیابی وضع موجود
بررسیهای به عمل آمده از وضع موجود امور جوانان دو کشور نشان دهنده وجود چالشهای عمده در حوزه اساس نگرشها، ساختارها و عملکردها به شرح زیر میباشد:
1-1- ابهام در جایگاه امور جوانان، نگرشها در نظام برنامهریزی ملی و نامشخص بودن شاخصهای قابل اتکاء در این زمینه
2-1- عدم تحرک و پویایی لازم در امر سیاستگذاری، برنامهریزی و اجرا در امور جوانان در سطوح ملی و منطقهای (نگرشها)
3-1- ناهماهنگی بین قوانین و مقررات جاری کشور با انتظارات و نیازهای جوانان (ساختارها).
4-1- ناهماهنگی بین سازمانها و دستگاههای مشابه و موازی در ارائه خدمات به جوانان ناشی از نارسایی در تقسم کار ملی.
5-1- ناهمخوانی سیاستها، برنامهها و فعالیتهای جاری دستگاهها با انتظارات و نیازهای جوانان کشور (عملکردها).
6-1- فقدان ساز و کار و مناسب برای تبعیت سازمانهای اجرایی از سیاستهای اعلام شده نهادهای مسؤول در امور جوانان (ساختارها).
7-1- عدم تعادل بین منابع و اعتبارات موجود و منابع مورد نیاز برای پاسخ به نیازهای جوانان و مدیریت سلیقهای منابع به دلیل وجود دستگاههای همعرض و فعالیتهای موازی (ساختارها).
8-1- ناسازگاری و تعارض بین رویکردهای سنتی و نگرشهای علمی، روزآمد و مدرن در امور جوانان (نگرشها).
9-1- روند رو به افزایش تفاوت بین نسلی در حوزه ارزشهای دینی فرهنگی و اجتماعی و اختلال در تعامل و تفاهم نسلها (ساختارها).
برای رویارویی با این چالشها و در جهت ارتقاء و توانمندسازی جوانان، ساماندهی امور آنان ضرورتی است که موجب خواهد شد پتانسیلهای عظیم این گروه سنی پیش از آنکه زمینهساز یک تهدید واقعی شود به یک فرصت ملی تبدیل گردد.
2- بر همین اساس اهداف برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان عبارت خواهد بود از:
1-2- هدف کلی
ارتقاء، اعتلا و توانمندسازی نسل جوان کشور و استفاده بهینه از استعدادها و تواناییهای آنان در توسعه کشور
2-2- اهداف اختصاصی
اول: تدوین سیاستها و راهبردهای ملی، در زمینه امور جوانان و نیازهای آنان؛
دوم: شناخت روزآمد نیازهای جوانان و ارتقای سطح آگاهیها و اصلاح نگرشها و باورها نسبت به امور جوانان
سوم: تعیین جایگاه، نقش و مأموریتهای اساسی دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان و تقسیم کار ملی به منظور هماهنگی و ساماندهی فعالیتهای بخشی و فرابخشی در این زمینه؛
چهارم: تعیین نقش و وظایف سازمانهای غیر دولتی در امور جوانان؛
پنجم: همگرایی، هماهنگی و سامانیابی فعالیتهای سازمانهای دولتی و غیر دولتی مرتبط با امور جوانان.
3- مبانی نظری:
سیاستگذاری و برنامهریزی در امور جوانان بر مفروضات و بایدهای زیر متکی است:
1-3- هویت ملی و دینی جوانان سامانه اصلی پایداری است.
مکانیزم تقویت و ماندگاری جوامع همیشه بر اساس حفظ اصول و توجه به ارزشها، دانش و فرهنگ بومی و دینی استوار بوده است. تأثیر و تأثر جوانان از امواج «یکسانسازی جهانی» بیش از دیگر گروههای سنی است. رسانههای ارتباط جمعی، نقش مؤثری در این زمینه دارند. با توجه به این نقش کانونی رسانهها در دنیای امروز، عملاً در صورتی که کنترل درونی و هویت انسجام یافته ملی و دینی وجود نداشته باشد، تسلیمپذیری بلاشرط به سادگی رخ خواهد داد.
2-3- جوانی به عنوان پیوستاری تحولی و غیر قابل تفکیک از کودکی و نوجوانی است.
در طی دوران کودکی تا نوجوانی گستره وسیعی از تحولات روی میدهد و امکانات و ظرفیتهای نوینی برای تحقق بروز مییابد که مرزها و ابعاد جوانی را مشخص میسازد. لذا لازمه داشتن جوان سالم و کارا، برنامهریزی از ابتدای کودکی و در درون خانواده، مدرسه و جامعه میباشد.
3-3- دوره جوانی دوره اصلی شکلگیری سرمایه اجتماعی است.
اگر سرمایه اجتماعی را به مثابه «مجموعه معینی از هنجارها، شبکهها و ارزشهای غیر رسمی بدانیم که اعضای جامعه در آن سهیم هستند» حضور جوانان و مشارکت هرچه بیشتر آنان در تشکلها و سازمانهایی که خود ایجاد میکنند و یا آگاهانه به آن میپیوندند، میتواند در نهایت به تعلق خاطر، هویتیابی و کاهش آسیبهای اجتماعی بیانجامد. در یک فرآیند مناسب متغیرهای سرمایه اجتماعی نظیر اعتماد و مشارکت، افزایش مییابد و در نهایت به ارتقا و بهرهوری ملی و تحقق توسعه اقتصادی اجتماعی منجر میشود.
4-3- شکوفایی جوانان در گرو توجه به خواستهها و تأمین نیازهای جسمی، روانی، اجتماعی معنوی آنان است.
سازمانها و دولتها در تمام سطوح، مسؤولیت حمایت از یک فلسفه انساننگر را به عنوان مبنای ارتقاء بنیادی جوانان به عهده دارند و در این مسیر موظفند با ارزیابی و تشخیص مستمر خواستهها و نیازهای واقعی جوانان به آنها پاسخ مساعد بدهند؛ زیرا با توجه به اقتضای سنی جوانان و تغییرات اجتماعی، نیازهای آنان به طور مستمر در حال تحول و تغییر است و در عین حال ضرورت دارد علاوه بر اولویتبندی در تحقق نیازها به تفاوت و تنوع نیازها در بین آنان نیز توجه شود.
5-3- بهرهوری و توسعه اجتماعی، مستلزم تقویت مهارتهای فردی واجتماعی جوانان است.
تأکید بر مهارتهای زندگی و پرورش شخصیت موجه برای جوانان حاصل این دستاورد و تجربه بشری است که با آموزش علم و دانش صرف نمیتوان انتظار جامعه توسعه یافته را داشت، بلکه آموزش همراه با پرورش در زمینههای تربیتی و تقویت مهارتها در ابعاد فردی و اجتماعی میتواند به تکوین شخصیت سالم و سلامت روانی جوانان بیانجامد.
6-3- مشارکت همه جانبه جوانان از الزامات اساسی تحول اجتماعی است.
مشارکت جوانان با هدف توانایی آنها برای اندیشیدن در مورد مسایل خود و برخورداری از مهارت انتقال مؤثر نظرات و تعامل مثبت با دیگر اعضاء جامعه است. مشارکت اجتماعی جوانان، نقش مهمی در تحول اجتماعی و در نتیجه فرآیندهای توانمندسازی و ظرفیتسازی دارد.
7-3- نگاه جوان و جوانی متأثر از شرایط جهانی و زمانی است.
امروزه نگاه جهانی به جوان، مستلزم افزایش تبادلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در سطح بینالملل است. این رویکرد میتواند فرصتی جهت به کمال رسیدن استعدادهای جوانان، در عین حفظ زمینههای استقلال و هویت ملی نیز به شمار آید.
4- اصول برنامه
اصول این برنامه بر بایدها، نبایدها و اولویتهای زیر متکی است:
1-4- تقویت هویت دینی و ملی جوانان به عنوان زیرساخت برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان.
2-4- تأکید بر نیازهای اساسی با اولویت تأمین سلامت و ارتقا، پرورش، آموزش، اشتغال و سلامت ازدواج، مسکن.
3-4- با توجه به حقوق و مسؤولیتهای جوانان از حکومت، نظام و تأمین فرایند مشارکت جوان در امور مربوط به خود و جامعه.
4-4- اجتناب از هر نوع روش اقتدار؟گرایانه؟ و بهرهگیری از روشهای ؟ علمی در برخورد با جوانان با توجه به مقتضیات روانی، اجتماعی، اقتصادی دوره جوانی.
5-4- توجه به نقش و وظایف دستگاهها و نهادهای مختلف در شکلگیری و ارضای نیازها در فرایند جوانی.
6-4- توجه به لزوم برقراری فضای ایمن اجتماعی برای رشد و توسعه جوانان.
7-4- پرهیز در مداخله در حوزه خصوصی جوانان و محترم شمردن حریم خصوصی آنان.
8-4- توجه به ویژگیهای روانی جوانی و نقش آن در تنظیم روابط عاطفی، پایبندی به مجموعهای از اصول و ظرفیت تصمیمگیری و پیگیری خواستهها.
5- راهبردها و راهکارها:
1-5- تبیین و تدوین سیاستهای ملی در امور جوانان از طریق:
الف- تعیین سیاستهای ملی در امور جوانان و تصویب آن توسط بالاترین مرجع مسؤول و بازبینی ادواری آنها؛
ب- انجام اقدامات لازم به منظور الزام دستگاههای ذیربط در امور جوانان جهت رعایت سیاستهای ملی جوانان در برنامهها و فعالیتها؛
ج- اجرای برنامه مطالعات ملی ساماندهی امور جوانان در حوزه نگرشها، سیاستها و ساختارهای مرتبط با جوانان.
2-5- شناسایی روزآمد نیازهای جوانان از طریق:
الف- جمعآوری مستمر اطلاعات در امور جوانان
ب- تدوین وپایش شاخصها در امور جوانان
ج- انجام مطالعات و تحقیقات مستمر و ادواری به منظور به روز کردن اطلاعات درباره نیازهای جوانان و امور مرتبط با آنها
3 – 5 - اصلاح نگرشها و باورها نسبت به نیازهای جوانان از طریق:
الف – اجرای برنامههای آموزشی، اطلاعرسانی و آگاهسازی در زمینه امور جوانان در سطوح مختلف اجتماعی از عموم مردم تا مدیران رده بالای مرتبط با امور جوانان
4 -5- بازبینی و بازتعریف ساختار و مأموریت دستگاههای دولتی مرتبط با امور جوانان از طریق:
الف – تعیین و تحدید وظایف و مأموریتهای دستگاههای دولتی مسؤول در امور مرتبط با جوانان؛
ب – بازبینی و اصلاح شرح وظایف دستگاههای مسؤول به منظور تقسیم کار ملی و حذف موازی کاری، فعالیتهای غیر ضرور و جایگزینی خلاءها و یا مواردی که قبلاً پیشبینی نشده؛
ج – پیشبینی تمهیدات لازم ساختاری، اعتباری و برنامهای به منظور الزام به هماهنگی سازمانهای مسؤول در امور مرتبط با جوانان با سازمان ملی جوانان در چارچوب تقسیم کار ملی؛
5 – 5- ایجاد زمینه به منظور مشارکت حداکثر سازمانهای غیردولتی و بازبینی و بازتعریف مأموریت آنها از طریق:
الف – شناسایی و ارزیابی موانع موجود جهت فعالیت سازمانهای غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تسهیل فرآیند تأسیس سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
ج – اجرای برنامههای آموزشی و توانمندسازی برای سازمانهای غیردولتی فعال در امور جوانان؛
د- ایجاد تسهیلات لازم به منظور تشکیل نهاد غیردولتی هماهنگ کننده سازمان های غیردولتی با امور جوانان؛
هـ – ایجاد مقدمات و تسهیلات لازم به منظور ایجاد شبکههای تخصصی سازمانهای غیردولتی؛
6 -5 - سیاستگذاری، برنامهریزی و ساماندهی به منظور تعامل سازنده و فعال بین سازمانهای دولتی و غیردولتی از طریق؛
الف – شناسایی موانع همکاری سازمانهای دولتی و غیردولتی و کاهش و رفع آنها؛
ب – تثبیت نقش سازمان ملی جوانان به عنوان نهاد هماهنگ کننده فعالیت دستگاههای دولتی و سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
ج – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم به منظور واگذاری حداکثر وظایف ممکن سازمانهای دولتی به سازمانهای غیردولتی در امور جوانان؛
د – ایجاد تسهیلات و مقدمات لازم به منظور حضور نمایندگان سازمانهای غیردولتی در مجامع و شوراهای سازمانهای دولتی مرتبط با امور جوانان؛
6- ساختار
کلیه اقدامات مرتبط با این سند در چارچوب مصوبه شماره 48562/ت2965 مورخ 22/9/82 هیأت وزیران بر عهده سازمان ملی جوانان خواهد بود.
تبصره 1- سازمان ملی جوانان موظف است با همکاری سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، حداکثر 3ماه پس از تصویب این سند پیشنهادات خود را در خصوص تقسیم کار ملی برای ساماندهی امور جوانان به شورای عالی اداری ارائه کند. کلیه تصمیمات سازمان پس از تصویب شورای عالی اداری برای همه دستگاهها لازمالاجراء میباشد.
تبصره 2- به منظور اجرای برنامه جامع ملی ساماندهی امور جوانان ستاد ملی ساماندهی امور جوانان مرکب از افراد زیر تشکیل خواهد شد:
الف – رییس سازمان ملی جوانان
ب – رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رییس سازمان مذکور
ج – وزیر آموزش وپرورش یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
د – وزیر کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
هـ - وزیر علوم، تحقیقات و فناوری یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
و – وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا یکی از معاونین وی به انتخاب وزیر
ز – رییس سازمان تربیت بدنی کشور یا یکی از معاونین وی به انتخاب رییس سازمان
ح – رییس جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران
ط – یک نفر مدیران سازمانهای غیردولتی جوانان به انتخاب مجمع ملی جوانان
ی – سه نفر اساتید صاحب نظر دانشگاهها به پیشنهاد رییس سازمان ملی جوانان
رییس ستاد در موارد مقتضی میتواند از سایر وزرا، معاونین وزرا و یا مدیران دستگاههای ذیربط جهت حضور در جلسات ستاد دعوت به عمل آورد.
تبصره 3 – ریاست ستاد بر عهده رییس سازمان ملی جوانان و دبیرخانه آن در سازمان ملی جوانان خواهد بود. کلیه تصمیمات سازمان ملی جوانان به منظور تحقق اهداف این سند – به جز تقسیم کار ملی – و اجرای راهکارهای پیشبینی شده پس از تصویب ستاد برای کلیه دستگاهها لازمالاجرا خواهد بود.
7- دستاوردهای اجرای برنامه:
انتظار میرود در صورت اجرای این برنامه دستاوردهای زیر محقق شود:
1 -7- هماهنگی اقدامات در امور جوانان
برنامه جامع ساماندهی امور جوانان در صدد حل مسائل و چالشهای اساسی امور جوانان از طریق تقسیم کار ملی و هماهنگی اقدامات موجود است.
2 -7- اعتلا و ارتقای جوانان
رویکرد تدوین برنامه ارتقایی است، از اینرو تنها به حذف عوامل آسیب رسان بسنده نمیکند و اعتلاء و ارتقای جوانان را مدنظر دارد که برای آن نمیتوان غایتی قایل شد.
3 -7 – سیاستگذاری واحد دستگاههای دولتی
تقسیم کار ملی و مشخص شدن سیاستهای ملی در امور جوانان، بایدها و نبایدهای دستگاههای دولتی را روشن کرده و در نتیجه اقدامات جاری به صورت هماهنگ زمینه تحقق اهداف برنامه را فراهم می سازد.
4-7- استفاده بهینه از توانایی های جوانان
افزونی جمعیت جوانان در ایران تا کنون به عنوان یک نگرانی تلقی می شد، با اجرای این برنامه و استفاده بهینه از توانایی های جوانان ، این نگرانی به یک فرصت بی نظیر برای توسعه همه جانبه کشور تبدیل خواهد شد.
5-7- گسترش مفاهمه نظری راجع به پدیده جوانی
جوانی از موضوعات قابل تأمل و مورد علاقه جامعه به ویژه صاحبان اندیشه کشور است. از نتایج اجرای برنامه جامع ساماندهی امور جوانان ، تعمیق نظر و اندیشه در سطوح مختلف و تغییر نگرش نسبت به پدیده جوانی است.
6-7- توسعه ملی
با توجه به راهبردها و راهکارهای ارائه شده در برنامه، نقش جوانان در توسعه ملی گسترش می یابد، زیرا توسعه پایدارمبتنی است بر توسعه منابع انسانی ضمن اینکه جوانان محور توسعه منابع انسانی هستند.
7-7- بسیج ظرفیت ملی
هر چند وجود سازمان و نهاد مسؤول برای سیاستگذاری و مدیریت امور جوانان امری لازم و ضروری است، اما محدودنمودن تصدی امور جوانان به یک نهاد و سازمان خطا خواهد بود ، لذا با استفاده از راهبردها و راهکارهای یاد شده می توان با تمام ظرفیت ملی در دو گروه سازمان های دولتی و غیر دولتی برای حل مسائل جوانان اقدام کرد.
8-7- برنامه ریزی با جوانان و برای جوانان
با توجه به خصوصیات دوران جوانی در هویت طلبی و کسب شخصیت اجتماعی جوانان و بروز مقاومت از سوی آنان در اعمال برنامه ها و اقدامات از طرف دیگران ،اجرای این برنامه امکان مشارکت جوانان و ایفای نقش جدی تری توسط آنان را فراهم می کند.
9-7- تقویت و توسعه نهادهای غیردولتی جوانان
مطالعات و تجارب موجود نشان می دهد برای افزایش اثر بخشی برنامه ها باید از امکانات نهادهای غیردولتی و مدنی حداکثر استفاده را به عمل آورد. اجرای این برنامه زمینه شکوفایی و رشد سازمان های غیر دولتی و مردمی فعال در امور جوانان را فراهم خواهد کرد.
10-7- تدوین برنامه عمل
این برنامه مقدمات و زمینه های لازم را برای انجام اقدامات آتی در امور جوانان فراهم خواهد آورد و سازوکارهای تحقق اهداف را مهیا خواهد ساخت.
این سند در جلسه مورخ .......... هیأت وزیران و به پیشنهاد مشترک سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و سازمان ملی جوانان مطرح و به استناد اصل 138قانون اساسی تصویب شد.