عنوان

قانون
استخدام کشوری
‌مصوب 22 قوس 1301 شمسی

فصل 1 ورود به خدمت

- خدمت رسمی عبارت است از دارا بودن شغل ثابت در یکی از وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی.

- داوطلبان خدمت رسمی در ادارات کشوری باید شرایط ذیل را دارا باشند:
1 - تبعیت ایران.
2 - نداشتن کمتر از هیجده سال.
3 - عدم محکومیت بقیام و اقدام بر علیه حکومت ملی - عدم محکومیت به جنایت و همچنین بجنحه که مستلزم محرومیت از حق استخدام ‌دولتی باشد.
4 - عدم محکومیت بفساد عقیده و عدم معروفیت بفساد اخلاق و تجاهر بفسق و معتاد نبودن باستعمال افیون و مبتلا نبودن بامراض ‌مسریه.
5 - داشتن تصدیقنامة سال سوم تحصیلات متوسطه یا دادن امتحان موادی که برای سه ‌ساله تحصیلات متوسطه معین شده است.

- علاوه بر شرایط مندرجه در ماده (2) داوطلبان خدمت رسمی در ادارات و وزارتخانه‌ها باید معلومات لازمه و شرایط اختصاصی مقرره در ‌نظامنامه‌های مخصوصه اداره مربوطه را دارا باشند.

- دخول در خدمت رسمی باید بطرز مسابقه بعمل آید و هر وزارتخانه و یا اداره مکلف است نظامنامه راجع بترتیب مسابقه را مطابق ‌احتیاجات اداری خود تنظیم نماید.

- مدتی را که مستخدمین در ابتداء ورود بخدمت بعنوان عضو مبتدی کار میکنند جزو خدمت رسمی آنها محسوب نمیشود و ابتداء‌خدمت رسمی مستخدمین از روزی است که رسماً داخل خدمت شده باشند در موقع ترفیع رتبه یا اضافه مقرری مدت خدمت رسمی رعایت میشود ‌اعم از اینکه در یک وزارتخانه خدمت کرده باشند یا در وزارتخانه‌های مختلف مشروط بر اینکه خروج از یک وزارتخانه در نتیجه محکومیت بانفصال نبوده و دخول در وزارتخانة دیگر با اجازه وزارتخانه اولی باشد و مدت خدمت بعنوان عضو مبتدی یکسال خواهد بود.

تبصره

- هر گاه مستخدمی از خدمت دولت مستعفی شود و در ثانی دولت قبول استخدام او را نماید مدت خدمت اولیه او جز سنوات خدمت ‌محسوب خواهد شد.

- مستخدمینی که بمیل و ارادة خود از خدمت وزارتخانه و ادارات دولتی خارج میشوند نمیتوانند مجدداً وارد خدمت این وزارتخانه یا ‌وزارتخانه دیگری بشوند مگر بیک درجه پائین‌تر از رتبة که در حین خروج از خدمت داشته‌اند.

- کسانیکه داخل خدمت رسمی میشوند باید بر طبق مراسم مذهبی قسم یاد کنند که بمملکت و ملت و اصول حکومت ملی خیانت‌ ننموده در پیشرفت صالح و صرفه مملکت و ملت ساعی باشند و قوانین و نظامات مربوطه بمشاغل خود را کاملاً رعایت کنند ترتیب مراسم تحلیف را ‌نظامنامة هر وزارتخانه معین خواهد کرد.

- مستخدمین باید در حدود قوانین موضوعه و نظامات مقرره احکام و اوامر رؤساء مافوق خود را اطاعت نمایند اعمال نظریات سیاسی در‌امور اداری و تبلیغات بر ضد مذهب رسمی مملکت و یا بر علیه حکومت ملی بکلی ممنوع و موجب انفصال است.

- هیچ یک از مستخدمین نمیتوانند احکام مقامات مافوق را که بر خلاف قوانین موضوعه باشد اجرا نمایند مگر اینکه مقام مافوق‌مسئولیت آنرا کتباً عهده‌دار شود.

- متخصصین فنی از اتباع داخله که بموجب قراردادهای مخصوصه برای مدت معینی اجیر میشوند جزو مستخدمین رسمی محسوب ‌نخواهند شد.

- ترتیب استخدام و تعیین حقوق و مدت خدمت مستخدمین و مستشاران خارجی بموجب کنتراتهای مصوبه مجلس شورای ملی ‌خواهد بود.

- مأمورینیکه بهر اسم و رسم سمت صاحبجمعی داشته‌اند یا در آتیه باین سمت منصوب شوند مادام که مفاصا‌حساب قانونی دورة ‌عملیات خود را تحصیل ننموده‌اند از رجوع هر شغلی ممنوع خواهند بود.

- هیچ مستخدمی شغل تحویلداری و تحصیلداری نقدی و جنسی دولت را عهده‌دار نخواهد شد مگر اینکه قبلاً وجه‌الضمانه و یا ضامن‌ معتبری بوزارتخانه و ادارة مربوطه بدهد - میزان وجه‌الضمانه و شرایط ضامن را نظامنامة هر وزارتخانه یا اداره معین خواهد کرد.

- کلیه مستخدمین (‌و مستثنیات تبصره مادة 15 این قانون) بدون اجازة دولت از قبول نشانهای دول خارجه ممنوع هستند.

فصل 2 ‌مراتب خدمت و ارتقاء رتبه

- مراتب خدمت در ادارات کشوری بقرار ذیل است:
1 - ثباتی.
2 - منشی‌گری سوم.
3 - منشی‌گری دوم.
4 - منشی‌گری اول.
5 - مدیری شعبه.
6 - مدیری دائره.
7 - معاونت اداره.
8 - ریاست اداره.
9 - مدیری کل یا معاونت اداری.

تبصره

- مقام وزارت و معاونت وزارت و سفارت کبرا و سفارت فوق‌العاده و والی ایالت و کلیه قضات و مدعی‌العموم دیوان عالی تمیز و اعضاء‌ شورای دولتی و اعضاء منتخبه دیوان محاسبات خارج از مراتب مذکوره فوق و تابع قانون جداگانه خواهد بود.

) – میزان حقوق پایه های اداری بتناسب زیر خواهد بود :
1)– پایه اول بموجب قانون بودجه
2)– از پایه دو الی چهار – حقوق پایه مادون بعلاوه بیست و پنج درصد آن .
3)– از پایه پنج الی هفت – حقوق پایه مادون بعلاوه بیست و پنج درصد آن
4)– پایه هشت و نه – حقوق پایه مادون بعلاوه پانزده درصد آن

- در سال اول خدمت در هر رتبه حداقل مقرری آن رتبه داده میشود و تفاوت بین حداقل و اکثر که از سال دوم خدمت در یک رتبه ممکنست داده شود تا آخر مدت در آن رتبه نباید از یک ششم مقرری همان رتبه تجاوز نماید.

- مأمورینی که به نقاط بد آب و هوا اعزام میشوند به تفاوت محل ربع تا خمس مقرری رتبه خود را مادام که در آن محل هستند علاوه ‌دریافت میدارند.

- در حساب مقرریهای ماهیانه کسور تومان به نفع دولت حذف میشود.

- هر یک از وزارتخانه‌ها با رعایت صرفه و در حدود احتیاجات اداری تشکیلات و مشاغل خود را در نظامنامه‌های مخصوصه با مراتب‌ مذکوره در مادة (15) تطبیق مینمایند ولی وجود هر یک از مراتب مذکوره در وزارتخانه‌ها منوط بلزوم آن خواهد بود.

- نصب رؤسای ادارات و مدیران کل و همرتبه‌های آنها با رعایت شرایط مقرره به تصویب وزیر و بموجب فرمان همایونی است و نصب ‌متصدیان سایر مقامات با رعایت شرایط مقرره بر حسب پیشنهاد رئیس مافوق و حکم وزارتی خواهد بود.

- تعیین معاون پارلمانی وزیر و رئیس کابینه وزارتی باختیار وزیر است طی مراتب خدمت در مورد آنها ضروری نیست و هر گاه از میان ‌مستخدمین دولتی انتخاب شوند مدت تصدی آنها جزو ایام خدمت محسوب میشود و الا این تصدی سابقه خدمت اداری برای آنها نخواهد بود.

- بدون طی مرتبة مادون بمرتبة مافوق نمیتوان ارتقاء یافت و مستخدمینی که از عهدة انجام خدمات محوله کاملا برآمده و مقررات ‌نظامنامه‌های اداری را رعایت کرده باشند مستحق ترفیع رتبه خواهند بود مشروط بر اینکه در هر یک از مراتب اول و دوم و سوم و چهارم مذکوره در‌مادة (15) لااقل دو سال و در هر یک از سایر مراتب لااقل سه سال خدمت کرده باشند و در هر صورت رعایت احتیاج وزارتخانه و طرز خدمت و‌استعداد مستخدم و قدمت خدمت شرط حتمی است.
‌در موقع ارتقاء از یک رتبه برتبه بالاتر اشخاصیکه با تساوی شرایط از حیث رتبه علمی بالاتر هستند بدیگران حق تقدم خواهند داشت.

- اشخاصی که از مدارس عالیه داخله یا خارجه راجع بعلومی که مخصوص وزارتخانه‌ایست که در آن مستخدم میشوند تصدیقنامة ‌رسمی فارغ‌التحصیلی دارند (‌از درجه لیسانس ببالا) در صورتیکه رتبه علمی آنها عالیتر از رتبة باشد که مطابق شرایط اختصاصی آن وزارتخانه برای‌ ورود بخدمت معین گشته است در درجات اول و دوم مذکوره در مادة (15) ششماه و در درجات سوم و چهارم یکسال و از درجه پنجم ببالا‌مطابق همین قانون باید دورة خدمت را طی نمایند.

- هر گاه مستخدمی بموجب مادة (23) مستحق ترفیع رتبه شده و بواسطه نبودن محل بترفیع نایل نگردد در حدود تفاوت بین حداقل‌ و اکثر مقرری مقام خود اضافه حقوق دریافت خواهد نمود.

- ترفیع رتبه بر دو قسم است: رسمی و افتخاری.
‌ترفیع رسمی آنست که شغل معینی که مقامش یک درجه بالاتر از مقام شغل سابق مستخدمی باشد با مقرری آن شغل و رعایت مدلول مادة (21) و(23) باو رجوع شود.
‌ترفیع افتخاری آنست که در صورت عدم احتیاج وزارتخانه و نبودن محل برای ارتقاء رتبه رسمی پس از شش سال خدمت در رتبه مادون و رعایت‌ مدلول مادة (25) مقام بالاتری بعنوان افتخاری بمستخدمین داده شود بدون اینکه در شغل او تغییری حاصل گردد ولی مقرری مستخدم مزبور از ‌حداقل مقرری مقامی که بطور افتخاری باو داده شده است نباید کمتر باشد و مدت خدمت در رتبه افتخاری مثل اشتغال رسمی در آنمقام منظور و‌در ورقه خدمت قید میشود.

- کسانیکه پس از شش سال خدمت در یک مقام استعداد ارتقاء بمقام بالاتری را ندارند حق اضافه مقرری را خواهند داشت و میزان این ‌اضافه از خمس آخرین مقرری مستخدم مذکور تجاوز نکرده و بیش از دو مرتبه داده نخواهد شد.

- مستخدمینی که بواسطه حذف مشاغل یا بنا بمقتضیات اداری بدون تقصیر بیکار شوند منتظر خدمت محسوب و تا زمانیکه مجدداً‌ متصدی شغلی نشده‌اند از مرتبه اول تا مرتبه پنجم دو ثلث و از مرتبه ششم ببالا نصف آخرین مقرری خود را دریافت خواهند کرد و اوقات انتظار ‌خدمت در جزو مدت تصدی محسوب و در موقع ترفیع و تقاعد منظور خواهد شد.
‌اختیار ترتیب حذف مشاغل و غیره ادارات هیئت شوروی با خود هیئتهای شوروی خواهد بود.

- حداکثر منتظرین خدمت هر وزارتخانه از صدی پنج عده کلیه مستخدمین آن نباید تجاوز نماید.

- ساعات کار و ایام تعطیل مستخدمین را نظامنامه‌های اداری هر وزارتخانه معین خواهد کرد.

- مستخدمین دولت سالی یک ماه حق مرخصی با استفاده از حقوق دارند.
‌ترتیب تحصیل مرخصی را نظامنامه‌های اداری معین خواهد نمود.

فصل 3 ‌طریق محاکمه و مجازات

- برای رسیدگی بتقصیرات اداری و تعیین مجازات مستخدمین مجلس تحقیق و محاکمه اداری در تحت نظر وزیر یا معاون او تشکیل‌میشود - مجلس مزبور مرکب خواهد بود از سه نفر از اعضاء وزارت متبوعه مستخدم مظنون اعم از متصدیان شغل و یا منتظرین خدمت مشروط بر ‌اینکه رتبه آنها از رتبه مظنون کمتر نباشد و در صورت عدم کفایت عدة اعضاء لازمه در خود وزارتخانه با رعایت شرط مزبور فوق از اعضاء وزارتخانه‌ دیگر تکمیل میگردد.

- در صورت محکومیت بمجازاتهای مندرجه در فقرات 4 و 5 و 6 و 7 مادة (38) محکوم ‌علیه حق دارد از تاریخ ابلاغ حکم الی دو هفته ‌از مجلس تحقیق و محاکمه اداری کتباً تقاضای تجدید نظر نماید در اینصورت با رعایت مفاد مادة (32) سه عضو دیگر با دو نفر از اعضاء هیئت حاکمه ‌سابق برای تجدید نظر معین شده حکم این هیئت حتمی‌الاجراء خواهد بود.

تبصره 1

تبصره1- مدعی‌العموم محکمه اداری از کلیه احکام صادره محاکم اداری در ظرف دو هفته از تاریخ ابلاغ حق تقاضای تجدید نظر دارد.

تبصره 2

- در مواقعیکه بواسطه سلب صلاحیت قانونی اعضاء محکمه بدوی یا عدم امکان عادی حضور آنها در محکمه تجدید نظر نتوان محکمه‌مزبور را تشکیل نمود بجای اعضاء محکمه بدوی اعضاء جدیدی که حائز شرایط ماده 32 باشند به عضویت محکمه مزبوره معین میشوند.

- در خارج از پایتخت مجلس تحقیق و محاکمه اداری از سه نفر از اعضاء ادارة مربوطه و در صورت عدم کفایت از اعضاء ادارات دیگر‌دولتی بر حسب دعوت رئیس ادارة متبوعه مظنون با رعایت مقررات مادة (32) تشکیل میشود.

تبصره

- محاکمه تقصیرات رؤسای اولیه ادارات خارج از پایتخت در مرکز صورت خواهد گرفت.

- رییس اداره که خود یا یکی از اعضاء او مورد شکایت شده نمیتواند عضو محکمة اداری باشد ولی برای دادن توضیحات دعوت میشود.

- محاکمی که در خارج از پایتخت برای رسیدگی به تقصیرات اداری تشکیل میشود نمیتوانند مقصر را بمجازاتهای مذکوره در فقرة 6 و7 مادة (38) محکوم نمایند در صورتیکه تقصیر مقصر مستلزم یکی از مجازاتهای فوق باشد محاکمه او بمحکمة که در مرکز تشکیل میشود رجوع‌ خواهد شد.

- محاکمی که در خارج از پایتخت تشکیل میشود حق تجدید نظر نداشته و تجدید نظر احکام صادره از محاکم مزبوره در پایتخت در‌ محکمة که مرکب از پنج نفر خواهد بود صورت خواهد گرفت.

- مجازاتهای اداری بقرار ذیل است:
1 - اخطار کتبی بدون درج در ورقه خدمت.
2 - توبیخ کتبی با درج در ورقه.
3 - کسر مقرری ماهیانه تا یک ثلث از یکماه تا ششماه.
4 - انفصال موقت از سه ماه تا یکسال.
5 - تنزل مقام یکدرجه یا زیادتر.
6 - انفصال دائم از وزارتخانه ذیمدخل.
7 - انفصال دائم از خدمات دولتی.

- اجرای مجازات نسبت بفقره اول و دوم از مادة فوق بدون محاکمه از وظایف رئیس مافوق و اجرای فقرات (3) الی (7) موقوف بحکم ‌مجلس تحقیق و محاکمة اداری خواهد بود.

- هر گاه در ضمن رسیدگی بتقصیرات اداری یکنفر از مستخدمین مظنون یا کشف شود که مستخدم مزبور مرتکب جنحه یا جنایتی نیز ‌گردیده است موقتاً از خدمت منفصل و بمحاکم عمومی احاله شده مجلس تحقیق و محاکمه اداری برای صدور رأی منتظر نتیجه قطعیه از محاکم ‌عمومی خواهند بود و اگر مستخدم مظنون در محاکم عمومی تبرئه شد و محکمه اداری هم او را بمجازاتیکه مستلزم محرومیت از مقرری اداری‌ باشد محکوم ننمود ایام انفصال جزء مدت خدمت رسمی محسوب و مقرری آن مدت را دریافت خواهد نمود.

- هر گاه مستخدمی به اتهام جنحه یا جنایتی بعدلیه جلب شود از موقع اقامه دعوی در محکمه بر او موقتاً از شغل خود منفصل و در‌صورتیکه برائت ذمه مشارالیه حاصل شود ایام انفصال جزو مدت خدمت رسمی محسوب و مقرری آن مدت را دریافت خواهد نمود.

- طرز جریان محاکمه و همچنین تشخیص انواع تقصیرات اداری و تعیین مجازات هر یک از آنها مطابق نظامنامه علیحده خواهد بود.

فصل 4 ‌تقاعد و وظایف

- مستخدمین رسمی میتوانند با یکی از شرایط ذیل تقاضای تقاعد نمایند: ‌ 1- مستخدمی که بیست سال خدمت متوالی داشته باشد.
ب - مستخدمی که بیست و پنجسال سابقه خدمت داشته مشروط بر این که بیست سال آنرا متصدی خدمت بوده باشد.
ج - مستخدمی که سی سال سابقه خدمت داشته باشد اعم از تصدی یا غیر آن.
‌د - مستخدمی که شصت سال یا بیشتر عمر داشته باشد با هر قدر سابقه خدمت.
‌دولت نیز میتواند مستخدمی را که سنین عمرش از شصت سال تجاوز نموده است با دارا بودن یکی از شرایط فوق متقاعد نماید.

تبصره 1

- مدت عدم تصدی قبل از اجرای قانون استخدام تا میزان ربع ایام تصدی جزء سابقه خدمت محسوب می‌شود.

- هر یک از مستخدمین که بر طبق مادة (43) تقاعد خود را ‌تقاضا نموده یا متقاعد شد حق اخذ حقوق تقاعدی از دولت خواهد داشت و ابتداء آن از روزی است که مقرری خدمت داده نمیشود.

- ‌میزان حقوق بازنشستگی مساوی است با یک پنجاهم حد وسط حقوق 36‌ماهه اخیر خدمت ضرب در عدد سنوات خدمت.

- مستخدمینی که علیل یا بواسطه حادثه ناقص شده و از کارکردن باز بمانند بدون رعایت مدت خدمت ثلث بلاکسر مقرری آخرین خدمت‌خود را مادام‌العمر بطور وظیفه دریافت میدارند ولی هرگاه حادثة مذکور در نتیجه ایفاء وظیفه یا برای نجات شخصی از مهلکه روی دهد دو ثلث‌ بلاکسر مقرری مزبور در حق آنشخص برقرار خواهد شد با رعایت اینکه ثلث یا دو ثلث مذکور از میزان حقوق تقاعدی که ممکن بود مطابق مادة (45) ‌بمستخدم مزبور داده شود کمتر نباشد و الا مبلغ اکثر را دریافت خواهند نمود.

- ‌اولا - هر گاه یکی از مستخدمین رسمی که بحد تقاعد رسیده‌اند اعم از این که متقاعد شده یا نشده باشند فوت نماید نصف حقوق تقاعدی که قانونا ‌به او تعلق می‌گیرد بطور تساوی بورثه قانونی متوفی که در ماده 3 قانون وظایف مورخه 19 ربیع‌الاول 1326 تصریح شده است بعلاوه برادر و‌ خواهری که در کفالت او بوده‌اند داده می‌شود.
‌ثانیا - مستخدمینی که مطابق ماده 46 باخذ وظیفه معادل دو ثلث مقرری خود ذی‌ حق شده باشند (‌اعم از این که بحد تقاعد رسیده یا نرسیده ‌باشند) پس از فوت نصف بلا کسر وظیفه‌ که دریافت می‌داشتند درباره ورثه قانونی ان ها که در ماده 3 قانون وظایف ذکر شده بعلاوه برادر و‌ خواهری که در کفالت متوفی بوده‌اند از روز بعد از فوت برقرار میشود.
‌ثالثا - هر ایرانی که در خدمت دولت بوده و حقوق می‌گیرد از هر طبقه که باشد (‌یعنی مستخدمین با رتبه و بی‌رتبه و جزء و کنتراتی) اگر در راه ‌ادای وظیفه بواسطه حادثه فوت نماید دو ثلث بلا کسر اخرین مقرری او از روز بعد از فوت درباره ورثه قانونی او بعلاوه برادر و خواهری که در‌کفالت متوفی بوده‌اند برقرار می‌شود ولی اگر مستخدم رسمی بوده و بحد تقاعد رسیده است و دو ثلث مقرری مذکور از میزان حقوق تقاعدی که‌ بایستی مطابق ماده 45 بمستخدم مزبور داده شود کمتر باشد همان حقوق تقاعد را دریافت خواهد نمود.
‌وظایف مذکوره در این ماده در مورد فقره اول و ثانی مطلقا از صندوق تقاعد و در مورد ثالث در صورتی که مستخدم رسمی باشد از صندوق تقاعد و الا ‌از عایدات عمومی دولت برقرار خواهد شد مکر ان که از مستخدمین اداراتی باشد که عایدات آن منحصرا به مخارج خود می‌رسد که در این صورت از‌بودجه ان اداره پرداخته می‌شود.

تبصره 1

تبصره - مقصود از حادثه که در این ماده ذکر شده صدمات غیر مترقبه و اتفاقات فوق‌العاده است که در راه انجام وظیفه مشتخدم [مستخدم] به آن تصادف کرده‌ و موجب اتلاف او میشود.

- مستخدمینی که قبل از رسیدن بسن تقاعد فوت میشوند و مشمول مقررات قسمت اخیر مادة (47) نیستند معادل یک ثلث از اصل ‌کسوراتیکه بصندوق تقاعد و وظایف وراث مستخدمین داده‌اند بورثه آنها که در قسمت اولی همان ماده تصریح شده است دفعتاً بالسویه پرداخت‌خواهد شد.

- وراث مستخدمینی که مطابق مادة (47) مستحق اخذ وظیفه از دولت میشوند باید شرایط ذیل را دارا باشند:
1)- ورثه ذکور کمتر از بیست سال داشته باشد.
2) - ورثه اناث شوهر اختیار نکرده باشد.
‌سهمی وراث ذکور که بیست سال دارند یا بعد باین سن برسند و سهمی ورثه اناث که شوهر اختیار کرده یا بعد اختیار نماید و همچنین سهمی آنهائیکه فوت شوند بسهمی سایر وراث افزوده میشود.

- میزان وظیفة که مطابق مادة (47) و (49) در حق ورثه برقرار میشود کمتر از ماهی ده تومان نخواهد بود مگر اینکه اصل حقوق تقاعدی ‌شخص متوفی کمتر از ده تومان باشد در اینصورت کلیه آن در حق ورثه برقرار خواهد شد.

- مستخدمینی که در حین انتظار خدمت بحد تقاعد برسند یا فوت نمایند حقوقی که بآنها و وظیفة که بوراثشان تعلق میگیرد از روی‌اصل مقرری مقامی که دارند محسوب خواهد شد.

- هر یک از مستخدمینی که پس از محاکمه و ثبوت تقصیر محکوم به انفصال دائم از شغل دولتی گردند حق اخذ حقوق تقاعد یا انتظار ‌خدمت را نخواهند داشت.

- ترک تبعیت ایران و محکومیت بقیام و اقدام بر علیه حکومت ملی موجب محرومیت از حقوق انتظار خدمت و تقاعدی خواهد بود.

- هر گاه اشخاصی که بموجب این قانون حقوق تقاعدی میگیرند مرتکب تقصیری شوند که بموجب حکم عدلیه اصالتاً یا تبعاً از حقوق‌ اجتماعی محروم شوند از حقوق تقاعدی شخصاً محروم خواهند بود لیکن با عائله آنها همان رفتاری خواهد شد که با وراث متوفیین متقاعدین از‌خدمت میشود.

- با داشتن حقوق تقاعدی یا وظیفه اخذ هر گونه مواجب و مستمری دیگری از خزانه دولت ممنوع است و اگر شخص متقاعد بمقتضیاتی‌ مجدداً مرجع خدمت موظفی در ادارات دولتی بشود در مدت تصدی آن خدمت حقوق تقاعدی را دریافت نمی‌کند ولی مدت خدمت جدید او منظور و‌پس از خروج از خدمت از بابت این مدت بمیزانی که در مادة (45) مقرر است بر حقوق سابق او افزوده میشود.

- بجز موارد استیفای حقوق دولت توقیف حقوق تقاعدی در قبال محکومیت حقوقی یا عناوین دیگر از این قبیل اکیداً ممنوع است.

- از مقرری مستخدمین موظف دولتی بدون استثناء وجوه ذیل کسر و بصندوق تقاعد و وظایف وراث مستخدمین تحویل میشود:
1 - صدی پنج از مقرری ماهیانه.
2 - مقرری یکماهه مستخدم در موقع ورود بخدمت دولت.
3 - مبلغ اضافه مقرریهائکه بعدها بمستخدمین داده میشود در ماه اول اخذ آن اضافه.
4 - وجوهیکه ممکنست در موقع مرخصی از مقرری مستخدمین کسر شود.
5 - وجوه حاصله از محکومیت و جرائم اداری مستخدمین.

تبصره

- غیر از موارد فوق بهیچ عنوان نباید چیزی از مقرری مستخدمین کسر شود.

- وجوهی که مطابق مادة (57) بصندوق حقوق و وظایف متقاعدین و وراث مستخدمین داده میشود منحصراً برای پرداخت حقوق متقاعدین و وظائف وراث مستخدمین تخصیص و بهیچ عنوان نباید از این محل بمصرف دیگری برسد و کسانیکه از وجوه صندوق مزبور بمصرف دیگری برسانند در حکم سارقین اموال عمومی خواهند بود.

- در موقعیکه یکی از مستخدمین دولتی مستحق اخذ حقوق تقاعدی میشود وزارتخانة مربوطه باید اسنادی را که بموجب آن اسم و ‌شغل و مسکن و مدت خدمت و میزان حقوق تقاعدی و استحقاق شخص متقاعد را مطابق مقررات این قانون باخذ حقوق ثابت مینماید جمع‌آوری‌نموده پیشنهاد متقاعد شدن مستخدم مزبور را بامضای وزیر متبوع برساند پس از آن کلیه اسناد و پیشنهاد مزبور بوزارت مالیه ارسال میشود تا پس از‌تصدیق و امضای وزیر مالیه بشورای دولتی ارسال گردد.
‌و همین ترتیب در مورد وراث اشخاصیکه مطابق این قانون حق اخذ وظیفه دارند رعایت خواهد شد.

- شورای دولتی اسناد و نوشتجات مذکوره در مادة (59) را با مقررات این قانون مطابقه و موافقت آنرا تصدیق مینماید پس از آن کلیة آنها ‌را بوزارت مالیه عودت میدهد تا در دفتر کل حقوق تقاعد و وظایف وراث مستخدمین ثبت نموده بوزارتخانه مربوطه ارسال نماید که آن وزارتخانه‌ سند برقراری آنرا صادر کرده بشخص یا اشخاص ذیحق بدهد.

تبصره

- مادامیکه شورای دولتی تشکیل نشده است هیئت وزراء قائم ‌مقام آن خواهد بود.

- در صورت عدم کفایت وجوهیکه مطابق این قانون بصندوق تقاعد و وظایف داده میشود وزیر مالیه در موقع تهیه بودجه کل مبلغی را‌ که از عایدات مملکتی باید بصندوق مزبور کمک شود در جزو مصارف آن سال پیش‌بینی خواهد کرد.

- وزارت مالیه مکلف است نظامنامه صندوق تقاعد و وظایف وراث را تهیه نماید.

- هیچ یک از مقررات این قانون شامل وزراء و معاونین وزراء و مستخدمین دربار و نمایندگان مجلس شورای ملی نخواهد بود لیکن اگر ‌یکی از مستخدمین وزارت خانه‌ها به یکی از مشاغل مذکوره نائل شود سابقه خدمتش در وزارت خانه مربوطه محفوظ و مدتی را که در خدمات جدیده‌ خواهد بود جزء خدمت رسمی آنها محسوب میشود مشروط بر اینکه در مدت مذکور کسورات لازمه را مطابق مادة (57) بتوسط وزارتخانه سابق‌خود به صندوق عاید دارد و تا موقعیکه برای مشاغل مذکوره فوق قانونی راجع بحقوق انتظار خدمت و تقاعد وضع نشده است مقام و مقرری را که‌ اخیراً در وزارتخانه مربوطه دارا بوده یا ممکن بود دارا شوند اساس حقوق انتظار خدمت و تقاعد آنها خواهد بود.

- مرجع شکایت مستخدمین ادارات از وزراء در موارد نقض یکی از مواد این قانون شورای دولتی و در غیاب آن دیوانعالی تمیز خواهد‌بود.

- نظامنامه‌های مذکوره در مواد 3 و 4 و 7 و 13 و 20 و 30 و 42 و 62 و 68 این قانون تا تاریخ اول حمل 1302 باید تهیه شده و ب‌تصویب هیئت وزراء رسیده و بموقع اجرا گذارده شود پس از تشکیل شورای دولتی باید نظامنامه‌های مذکور بآنجا ارجاع شود.

فصل 5 ‌مواد مخصوصه

- مستخدمینی که در تاریخ شروع اجرای این قانون مشغول خدمت هستند و یا با داشتن سابقه خدمت شاغل یکی از مقامات مندرجه در‌مادة (63) میباشند مستخدم رسمی محسوب و موافق تشکیلات اداری هر وزارتخانه مشاغل آنها با مراتب منظوره در مادة (15) این قانون تطبیق و از‌آن قرار با آنها رفتار خواهد شد مشروط بر اینکه تاریخ ورود به خدمت آنها قبل از اول میزان 1299 بوده باشد.

- اشخاصیکه تاریخ ورود آنها بخدمت بعد از اول میزان 1299 بوده است و مطابق مادة (66) از خدمت دولت خارج میشوند در‌صورت احتیاج بقبول مستخدمین جدید و با داشتن شرایط مقرره بر سایر داوطلبان خدمت مقدم خواهند بود.

- مستخدمین جزء وزارتخانه‌ها و ادارات که مشمول مادة (15) نیستند موافق نظامنامة داخلی وزارتخانه‌ها و ادارات مربوطه بدرجاتی‌تقسیم میشوند و مادام که قانون مخصوص برای حقوق تقاعد و وظایف آنها تصویب نشده است مقررات فصل چهارم دربارة آنها رعایت خواهد شد.

- برای اینکه مستخدمین و منتظرین خدمت فعلی بتوانند نسبت بحقوق تقاعد از مقررات این قانون استفاده کنند باید کسورات مندرجه ‌در فقرات 3 و 4 و 5 مادة (57) این قانون را تأدیه نمایند و پرداخت کسورات راجعه به مقرری ماهیانه آنها به نسبت ذیل خواهد بود:

بند 1

1 - برای مستخدمینی که در حین اجرای این قانون کمتر از پنج سال خدمت دارند تا موقع تقاعد صدی پنج و نیم.

بند 2

2 - برای مستخدمینی که بیش از پنج و کمتر از ده سال خدمت دارند تا موقع تقاعد شش درصد.

بند 3

3 - برای مستخدمینی که بیش از ده و کمتر از پانزده سال خدمت دارند تا موقع تقاعد شش و نیم درصد.

بند 4

4 - برای مستخدمینی که بیش از پانزده و کمتر از 20 سال خدمت دارند تا موقع تقاعد هفت درصد.

بند 5

5 - برای مستخدمینی که بیش از بیست سال و کمتر از بیست و پنجسال خدمت دارند تا موقع تقاعد هفت و نیم درصد.

بند 6

6 - برای مستخدمینی که بیش از بیست و پنج سال خدمت دارند تا موقع تقاعد هشت درصد.

- مواد این قانون شامل مستخدمین شوروی و ادارات اجتماعی (‌مانند بلدی) خواهد بود وظایف راجع بوزراء را نسبت بمواد این قانون ‌رؤسای هیئتهای شوروی و اجتماعی انجام خواهند داد این قانون شامل ادارات مجلس شورای ملی نخواهد بود قانون علیحده نسبت به ادارات مذکوره‌ در هیئت‌ رئیسه مجلس تهیه شده و بتصویب مجلس خواهد رسید.

- اشخاصی که سابقاً مشاغل دولتی بعهده داشته و در تاریخ شروع اجرای این قانون خدمتی را متکفل نیستند در صورتی منتظر خدمت‌ محسوب میشوند که از تاریخ 14 جمادی‌الاخر 1324 به این طرف پنج سال متوالی یا هشت سال متناوباً و بموجب فرمان همایونی یا حکم‌وزارتخانه مصدر شغل رسمی بوده باشد.

- میزان حقوق تقاعدی نسبت بمستخدمینی که در حین اجرای این قانون با شرایط مقرره مادة (43) بحد تقاعد رسیده‌اند مساوی با یکصد و بیستم حد وسط مقرری سه‌ساله اخیر خدمت در عدة سنوات خدمت.

- مادام که عدة منتظرین خدمت ادارات دولتی بیش از صدی پنج مقرر در مادة 29 میباشد هیچیک از وزارتخانه‌ها و ادارات حق ‌استخدام عضو جدید ندارند و باید عضو لازم را با رعایت قدمت خدمت و دارا بودن شرایط و معلومات لازمه از میان منتظرین خدمت وزارتخانه‌ها‌انتخاب نمایند.

- مادام که مدارس متوسطه در ایالات و ولایات تأسیس نشده داوطلبان خدمت رسمی در ادارات ایالات و ولایات فقط باید معلومات‌ لازمه و شرایط اختصاصی مقرره در نظامنامه‌های مخصوصه اداره مربوطه را دارا باشند.

موخره

این قانون که مشتمل بر پنج فصل و 74 ماده است در جلسه 22 برج قوس سنه شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید

امضاء

رئیس مجلس شورای ملی-مؤتمن الملک