- اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی حداقل یک ساعت قبل از وقت مقرر در محل شعبه حاضر میشوند. ابتدا به استناد تبصره (2) ذیل ماده (40) قانون، نسبت به انتخاب هیأت رئیسه و منشیها اقدام و مراتب را در صورت جلسه درج مینمایند، سپس صندوق اخذ رأی را در حضور نماینده فرماندار و ناظر بر انتخابات (در صورت حضور) باز میکنند و پس از حصول اطمینان از خالی بودن صندوق، آن را لفاف، با لاک و مهر شعبه ثبت نام و اخذ رأی لاک و مهرمینمایند و پس از امضاء و تأیید مراتب فوق در صورتجلسه، برنامه اخذ رأی و قرائت آرا را در (6) مرحله به شرح زیر انجام میدهند:
الف - مرحله مراجعه رأی دهندگان.
ب - مرحله کنترل.
ج - مرحله ثبت نام.
د - مرحله اخذ رأی.
هـ - مرحله قرائت و شمارش آراء.
و - مرحله تنظیم و تکمیل صورتجلسه.
الف - مرحله مراجعه رأی دهندگان
1 - اعضای شعبه باید ترتیبی اتخاذ نمایند که رأی دهندگان از یک سمت وارد محل شعبه شوند و پس از دادن رأی از سمت دیگر خارج گردند.
2 - مأمورین انتظامی موظفند طبق دستور نماینده فرماندار یا رئیس شعبه ثبت نام و اخذ رأی از ازدحام در داخل محوطه اخذ رأی ممانعت نمایند تا اخذ رأی در کمال آرامش انجام پذیرد.
3 - رأی دهندگان با در دست داشتن عین شناسنامه خود در محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی حضور مییابند و به ترتیب به منظور ثبت نام و دادن رأی وارد محوطه اخذ رأی میشوند.
ب - مرحله کنترل
کنترل در سه مرحله انجام میشود:
1 - کنترل شناسنامه:
نماینده فرماندار یا رئیس شعبه یا هر یک از سه منشی شعبه ثبت نام و اخذ رأی با ملاحظه شناسنامه رأی دهنده موارد را مورد توجه قرار می دهند:
الف - شناسنامه به مهر شعب دیگر ممهور نشده باشد.
ب - شناسنامه متعلق به شخص مراجعه کننده بوده و صاحب آن در روز اخذ رأی حداقل (15) سال تمام سن داشته باشد.
2 - نماینده فرماندار با رئیس شعبه و یا هر یک از سه منشی، انگشت سبابه دست راست رأی دهنده را کنترل مینماید تا آلوده به رنگ جوهر استامپ، که نشان دهنده رأی در شعبه دیگر است، نباشد.
در صورتی که مراجعه کننده دارای شناسنامهای باشد که ممهور به مهر انتخابات در روز اخذ رأی است و دلالت بر دادن رأی در شعبه دیگری نماید و یا در انگشت سبابه او اثر جوهر استامپ شعبه اخذ رأی دیگری مشاهده شود، با دستور نماینده فرماندار از رأی دادن وی جلوگیری به عمل میآید.
3 - کنترل شرط احراز توطن:
به استناد بند (3) ماده (25) و تبصره ذیل آن، اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی به روشهای مقتضی کنترل مینمایند که شخص رای دهنده و یا افراد تحت تکفل وی (همسر و فرزندان) حداقل یک سال متوالی متصل به زمان اخذ رأی در محل سکونت داشته باشد.
به استناد قسمت اخیر بند (3) ماده (25) قانون، در شهرها و شهرکهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت نیازی به احراز سکونت نمیباشد.
ج - مرحله ثبت نام
1 - پس از انجام مرحله کنترل و حصول اطمینان از اینکه شناسنامه متعلق به مراجعه کننده است و واجد شرایط رأی دادن میباشد، یک نفر از منشیها نسبت به ثبت مشخصات وی براساس مندرجات شناسنامه بر روی برگ تعرفه اقدام و پس از اخذ اثر انگشت رأی دهنده روی برگ تعرفه، آن را با قید تاریخ با مهر انتخاب ممهور و امضاء مینماید.
2 - متصدی ثبت نام، شناسنامه رأی دهنده را نیز به مهر انتخابات ممهور و به وی تحویل مینماید.
د - مرحله اخذ رأی
1 - پس از ثبت نام از رأی دهنده، متصدی ثبت نام برگ رأی را بعد از ممهور نمودن به مهر انتخابات از محل نقطه چین از تعرفه انتخاباتی جدا میکند و به رأی دهنده تسلیم مینماید تا رأی دهنده اسم نامزد یا نامزدهای مورد نظر خود را حداکثر به تعداد اعضای اصلی شورا بر روی آن بنویسد، تا کند داخل صندوق بیاندازد و از درب خروجی شعبه خارج شود. بدیهی است تعرفههای انتخاباتی در محل شعبه باقی میماند و باید در نگهداری و حفاظت آنها دقت مراقبت کامل به عمل آید.
2 - نماینده فرماندار و اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی باید ترتیبی اتخاذ نمایند که رأی نویسی مخفی باشد و به صورت کاملاً آزاد و بدون اعمال نفوذ شخص دیگری انجام پذیرد و هیچ یک از اعضای شعبه و نماینده فرماندار و مأمورین انتظامی و نماینده هیأت نظارت و اصولاً کلیه افراد که به هر گونه در شعبه وظیفهای بر عهده دارند حق نوشتن رأی برای اشخاص را ندارند. در صورتی که برای نوشتن رأی نیاز به فرد دیگری باشد، رأی دهنده بایستی از وجود افراد خارج از شعبه که مورد اعتماد وی هستند، استفاده نماید و اعضای شعبه نیز کنترل نمایند تا عمل خلاف قانون انجام نگیرد
3 - نماینده هیأت نظارت حق دخالت در امور اجرایی انتخابات را ندارد و در صورت مشاهده تخلف یا اعمال نفوذ موظف است مراتب را به اعضای شعبه و نماینده فرماندار تذکر دهد و آنان ضمن بررسی موضوع باید فرد یا افراد خاطی را توسط مأمورین انتظامی حاضر در شعبه جلب و مراتب را صورتجلسه نمایند وهمراه خاطی تحویل مقامهای قضایی دهند.
- مرحله قرائت و شمارش آرا
اعضای شعبه پس از انقضای مدت اخذ رأی در صورت حصول اطمینان از اینکه کلیه مراجعه کنندگان رأی خود را در صندوقهای رأی انداختهاند و دیگر کسی برای دادن رأی در محل شعبه حضور ندارد، بلافاصله پس از شمارش تعرفهها و ثبت تعداد آن در صورت جلسه، با حضور نماینده فرماندار و نماینده هیأت نظارت، شمارش و قرائت آراء را به ترتیب ذیل آغاز مینمایند:
1 - ابتدا رئیس یا نایب رئیس شعبه اخذ رأی به همکاری یکی از منشی ها لاک و مهر اخذ رأی را باز و تعداد برگهای داخل صندوق را بدون اینکه قرائت شود شمارش می کنند و پس از تطبیق تعداد آنها با تعداد برگهای تعرفه به یکی از دو حالت زیر عمل می نماید:
الف - چنانچه تعداد اوراق رأی داخل صندوق بیشتر از تعداد تعرفهها باشد بر اساس بند «ج» ماده (20) قانون، به تعداد اضافی ابتدا از اوراق غیرچاپی و متفرقه و سپس از مجموع برگهای رأی، بدون اینکه خوانده شود بر میدارند و جمله «باطل شد» را در پشت آن قید و تعداد آن را در صورت جلسه اخذ رأی نیز درج و در پایان ضمیمه صورتجلسه مینمایند.
ب - در صورتی که تعداد اوراق رأی داخل صندوق مساوی یا کمتر از تعداد تعرفهها باشد، اقدام خاصی صورت نمیگیرد و فقط مراتب در صورتجلسه درج میشود.
2 - پس از اینکه شمارش آراء به ترتیب یاد شده انجام شد، قرائت آرا با رعایت مواد (19)، (20)، (22) و (23) قانون و بندها و تبصرههای ذیل آنها انجام خواهد شد.
و - مرحله تنظیم صورتجلسه
پس از خاتمه شمارش و قرائت آراء، صورتجلسه اخذ رأی شعبه در پنج نسخه تنظیم و سپس تعداد رأی هر یک از نامزدها در صورتجلسه قید می شود. پس از انجام این کار، صورتجلسه به امضای نماینده فرماندار و اعضای شعبه اخذ رأی و نماینده هیأت نظارت میرسد و بلافاصله کلیه اوراق و مدارک انتخاباتی و یک نسخه از صورتجلسه تنظیمی داخل صندوقرأی قرار داده میشوند و پس از لاک و مهر شدن صندوق یا صندوقها، اعضا شعبه اخذ رأی به اتفاق نماینده فرماندار و به همراه نماینده هیأت نظارت و مأموران محافظ صندوق، صندوق یا صندوقهای رأی را همراه با یک نسخه از صورتجلسه نتایج آرای شعبه و سایر مدارک رسماً تحویل هیأت اجرایی میدهند. از سه نسخه باقی مانده صورتجلسه نتایج آراء، یک نسخه تحویل نماینده هیأت نظارت، یک نسخه تحویل نماینده فرماندار و یک نسخه نیز تحول رئیس شعبه میشود.
اگر در روز اخذ رأی مسایل و مشکلاتی پدید آید باید در قسمت انتهای صورتجلسه نوشته شود و به امضای اعضای شعبه، نماینده فرماندار و نماینده هیأت نظارت شهرستان برسد.